Педагагічныя правілы для бацькоў
- Адказвайце на ўсе пытанні дзяцей наколькі можна цярплівей і сумленна.
- Сур'ёзныя пытанні і выказы дзіцяці ўспрымайце сур'езна.
- Не лайце дзіцё за бязладзіцу ў яго пакоі, калі гэта злучана з творчай працай і яна яшчэ не скончана.
- Адвядзіце дзіцяці пакой ці частку пакоя толькі для яго заняткаў.
- Паказвайце малому, што вы яго кахаеце такім, якой ён ёсць, а не за яго дасягненні.
- Давайце дзіцяці пасільныя заданні.
- Дапамагайце будаваць свае асабістыя планы і прымаць развязкі.
- Усталюеце нармальны стандарт паводзін і сочыце, каб дзіцё яго пільнавалася
- Ніколі не кажаце дзіцяці, што ён горш іншых.
- Не зневажайце дзіцё караючы.
- Прывучайце дзіцё думаць самастойна.
- Рэгулярна чытайце дзіцяці і прывучайце яго да чытання з малых гадоў.
- Падтрымвайце ў дзіцяці жаданне фантазіяваць.
- Уважліва ставіцеся да індывідуальных патрэб дзіцяці.
- Вылучыце час для штодзённага камунікавання з дзецьмі.
- Дазваляйце дзіцяці браць удзел у планаванні сямейных спраў.
- Не цвеліце дзіцё за абмылы.
- Хваліце дзіцё за вывучаныя вершы, аповеды, песні.
- Дазваляйце дзіцяці гуляць з разнастайнымі матэрыяламі.
- У занятках дзіцяці знаходзіце моманты, годныя хвалы.
- Не хваліце дзіцё без прычыны і няшчыра.
- Будзьце аб'ектыўныя ў ацэнках сваіх пачуццяў да дзіцяці.
- Не існуе тым, якія выключаюцца для абмеркавання з дзіцём.
- Давайце дзіцяці магчымасць самастойна прымаць развязкі.
- Дапамагайце дзіцяці быць асобай.
- Развівайце ў дзіцяці пазітыўнае ўспрыманне яго здольнасцяў.
- Дапамагайце абіраць тыя тэлеперадачы, якія заслугоўваюць увагі.
- Ніколі не адмахвайцеся ад няшчасцяў дзіцяці, кажучы: «Я гэтага таксама не ўмею».
- Верце ў розум дзіцяці і давярайце яму.
- Дазваляйце дзіцяці самастойна выконваць асноўную частку працы, за якую ён узяўся, нават тады, калі ў яго нямаўпэўненасці ў пазітыўным выніку.
"Размаўляем па-беларуску"
Засваенне дзецьмі беларускай мовы ажыццяўляецца ў спецыфічнай сітуацыі руска-беларускага блізкароднаснага двухмоўя. Для большасці дашкольнікаў першай мовай, на якой яны вучацца гаварыць і думаць, з'яўляецца руская. У той жа час дзеці даволі рана далучаюцца да беларускай мовы, чуючы яе па радыё, тэлебачанні, ад некаторых дарослых і ў дзіцячым садзе, на асобных занятках.
Аднак паўнавартасная беларускамоўнае асяродзе ў дашкольнікаў адсутнічае. Больш за тое, дзеці могуць карыстацца рускай мовай нават тады, калі да іх звяртаюцца па-беларуску, ведаючы, што іх разумеюць. Такім чынам, маўленчыя сітуацыі, у якіх аказваюцца дзеці, не ствараюць у іх жыццёвай неабходнасці размаўляць па-беларуску. З іншага боку, стыхійнае авалоданне беларускай мовай прыводзіць да змешвання рускага і беларускага маўлення дзяцей.
Такім чынам, гэта патрабуе спецыфічных падыходаў да навучання дзяцей беларускай мове.
Творы фальклору сваім зместам і формай найлепшым чынам дапамогуць ў гэтым. Паступова яны ўводзяць малога ў стыхію народнага словы, раскрываюць яго багацце і прыгажосць. З'яўляюцца ўзорам прыгажосці мовыі. Народныя казкі, спрыяюць засваенню ўсіх формаў мовы, якія даюць магчымасць выпрацоўкі ў дзяцей ўласных моўных навыкаў.
Зараз дадзеная праблема становіцца яшчэ больш актуальнай. Недахоп часу ў бацькоў, адсутнасць актывізацыі беларускай мовы з боку бацькоў - прыводзіць да праблем развіцця маўлення дзяцей. На жаль, дзіця больш часу праводзіць за кампутарам, чым у жывым асяроддзі. З прычыны гэтага, творы народнай творчасці практычна не выкарыстоўваюцца нават ў малодшым узросце. Дашкольны ўзрост - гэта перыяд актыўнага засваення дзецьмі гутарковага мовы, станаўлення і развіцця ўсіх бакоў мовы: фанетычнай, лексічнай, граматычнай. Паўнавартаснае валоданне роднай мовай у дашкольным дзяцінстве з'яўляецца неабходнай умовай для разумовага, эстэтычнага, маральнага выхавання дзяцей. Чым раней дзеці чуюць беларускую мову, тым вальней яны будуць карыстацца ей ў далейшым.
Але жыццё ў рэчышчы народнай культуры не можа быць навязана бацькам. Яно можа быць толькі вынікам натуральнага выбару кожнага чалавека, які бачыць менавіта ў гэтым карысць для дзяцей і адчувае пульс роднай культуры ў самім сабе.. Дзяцінства немагчыма ўявіць без казкі, таму што слухаць казкі, якія табе расказваюць тата і мама, бабуля ці дзядуля, ці добрая выхавацелька, калі бацькоў няма побач — гэта адно з правоў дзіцяці, запісаных у Канвенцыі аб правах дзіцяці. У ёй сказана, што дзіця мае права на зносіны і на ўвагу, на паўнавартаснае развіццё, на выражэнне сябе, на адпаведную свайму ўзросту і зразумелую ў гэтым узросце інфармацыю, а таксама на вывучэнне культуры свайго народу.Усё гэта ёсць у казках.
Казкі вучаць і перасцерагаюць, казкі звязваюць нашых пра-прадзедаў ды пра-прабабуляў з намі. Казкі — гэта ўтульны сямейны вечар, калі клопаты вялікага свету засталіся за сценамі Вашага дому, а Вы і Ваш час належаць толькі Вашым дзецям.
Калі мы гаворым пра Канвенцыю аб правах дзіцяці, у першую чаргу мы думаем пра глабальныя рэчы: пра мір, пра вайну, пра адукацыю, пра ежу, пра жытло і здароўе. Бясспрэчна, гэта вельмі важна. Але Вашая ўвага, Вашыя абдымкі, Вашая сіла і абарона, Вашая пяшчота і клопат вельмі патрэбныя Вашым дзецям.
Казкі - гэта цэлы чароўны свет, у якім Вы падарожнічаеце разам, трымаючыся за рукі. Свет, у якім Вашае дзіця можа стаць веліканам і навучыць Вас, дарослага чалавека, чаму-небудзь новаму. Размаўляйце, чытайце казкі сваім дзецям на беларускаяй мове. А мы вам у гэтым дапапожам.